De nieuwe D66-fractievoorzitter Rob Jetten valt in zijn eerste week op door ingestudeerde optredens in de pers. Komt dat door te veel mediatraining?,,Ik denk dat Jetten hiervan leert, dit gaat hij niet nog eens doen.”
Door Peter Winterman
Het zijn 53 pijnlijke seconden. In een filmpje dat RTL-journalist Frits Wester donderdag op Twitter plaatste, geeft Rob Jetten tot drie keer toe precies hetzelfde antwoord op verschillende vragen. ,,Vandaar de bijnaam Robot Jetten”, is een van de nietsontziende reacties. Tot gisteren zagen al meer dan 200.000 mensen de video.
Ook bij zijn aantreden, dinsdag, herhaalde Jetten zo’n zes keer dezelfde boodschap, tegen verschillende journalisten. Vragen die hem niet bevielen, negeerde hij.
,,Politici geven natuurlijk wel vaker geen antwoord op een vraag”, zegt Wester, die al 33 jaar aan het Binnenhof werkt. ,,Maar als je zó je eigen versje blijft opzeggen, maakt dat geen sterke indruk. Je moet een bepaalde lenigheid hebben in antwoorden.”
Ergens begrijpt Wester het ‘roboteske optreden’ van Jetten wel. ,,Je begint als fractievoorzitter van een belangrijke partij en je wilt een sterke start maken. Tegelijkertijd lopen er allerlei mensen om je heen die zeggen: maak in het begin géén fouten. Dat geeft veel druk.”
Maar volgens de Binnenhof-veteraan is Jetten ook het product van doorgeslagen mediatraining. ,,Ik zie dat er steeds meer wordt getraind, er zijn meer voorlichters die politici omringen”, zegt Wester. ,,Op zich is met goede mediatraining niets mis. Maar door mensen zó strak in het gelid te zetten, bereik je het tegenovergestelde effect. Mediatrainers moeten originaliteit en creativiteit er niet uitslaan, zeker niet bij politici.”
Iedere politicus in Den Haag heeft de beelden van een stuntelende Ella Vogelaar op het netvlies. De oud-minister van Wonen sloeg in 2008 helemaal dicht toen Powned-verslaggever Rutger Castricum haar een ongemakkelijke vraag stelde. Minutenlang zweeg ze, terwijl Castricum haar achtervolgde met zijn roze microfoon. De beelden droegen er aan bij dat Vogelaar nog dat jaar moest aftreden.
,,Het motto onder politici was toen nog: als je geschoren wordt, moet je stilzitten”, zegt mediatrainer Maritte Braspenning. ,,Maar dat kan nu écht niet meer. Je moet reageren.” Bras-penning is oud-journalist en geeft al vijftien jaar mediatraining aan politici en ceo’s. ,,Door de opkomst van Facebook en Twitter is het belang van goede mediatraining toegenomen.”
Volgens Braspenning is Jetten ‘heel slecht getraind’. ,,Het is niet slim om telkens hetzelfde antwoord te geven. Ik denk dat Jetten hiervan leert, dit gaat hij niet nog eens doen. De pech is dat foutjes veel sneller zichtbaar zijn voor een groot publiek.”
Braspenning geeft Jetten het advies om niet bang te zijn om een fout te maken. ,,Dat is niet erg. Mensen mógen fouten maken, we houden niet van perfecte mensen.” Ze wil de D66’er zeker niet afschrijven. ,,Ik vind het leuk dat je een zachte g hoort, ik vind het leuk dat hij ervoor uitkomt dat hij gay is. Het is een frisse verschijning. Laten we hem nog even het voordeel van de twijfel geven.”